Músicas da Terra de Montes

Que é Músicas da Terra de Montes?

Músicas da Terra de Montes é un proxecto creado polo músico Rubén Troitiño adicado ás músicas da comarca da Terra de Montes, primeiramente centrándose na conservación, estudo e difusión das zonas do concello de Forcarei e antigo concello de Cerdedo e na actualidade do resto da Terra de Montes.

Neste portal web pódense ver os eventos organizados ou coa colaboración de Rubén Troitiño, ademáis do Arquivo/museo virtual das músicas da Terra de Montes onde poderedes facer un pequeno percorrido virtual polo que foron as músicas desa zona: pandeireteiras, gaiteiros, bandas de música, pequenas orquestras… xa que a maioria deles non foron famosas e famosos pero si populares, e grazas a isto todas as festas e romerías estaban amenizadas. Mantiveron a música viva durante moitos anos e deixaron un gran legado cultural. Actualmente o arquivo presenta máis de 280 artigos.

Dentro deste apartado poderemos ler artigos sobre Avelino Cachafeiro, os gaiteiros de Soutelo, Ramiro Cortizo “O Capador de Muras”, Pedro Prado, bandas de música de Cerdedo, as pandeireteiras de Barro de Arén… e referencias a outras publicacións coma Canteiros e artistas de Terra de Montes e das Ribeiras do Lérez, Cancionero Musical de Galicia, as revistas Cotaredo e Metacios ou o Arquivo Dixital do Museo do Pobo Galego.

Toda a información compartida está en constante renovación coas últimas investigacións e novidades.

Este proxecto é totalmente altruísta e de libre consulta.

Os inicios...

Témonos que desprazar ata o ano 2005, cando comecei a recollida dos nomes daqueles homes que, fai anos, tocaban a gaita. A idea inicial era a de facer unha lista para colgala no portal web da Asociación Cultural Os Abrentes de Cerdedo, a medida que pasaba o tempo a información desta xente así coma a lista cada vez era máis longa. Durante uns anos deixouse un pouco de lado todo isto e foi no 2015 cando se volveu a retomar.

A propia curiosidade, unida ao tempo que nos proporcionou o confinamento no ano 2020, fixo que o que comezara cunha pequena lista de gaiteiros, acabara nun escrito máis amplo e profundo da vida e historia das músicas da comarca da Terra de Montes. A memoria colectiva case tiña esquecida a presenza de moitos músicos no antigo concello de Cerdedo e Forcarei (gaiteiros, bandas de música, pandeireteiras...). Ademais da recompilación de datos históricos e biográficos, outro dos puntos primordiais  na que intento sustentar esta investigación é a recuperación de material físico: instrumentos, exemplo vivo da ferramenta destes tocadores, fotografías... o que fai que nos acheguemos a unha realidade dunha maneira máis tanxible e directa do que foron estes músicos.

Un dos obxectivos que pretendo acadar coa elaboración deste arquivo é deixar constancia da gran cantidade de gaiteiros, acordeonistas, pandeireteiras, percusionistas e músicos de banda que houbo nesta comarca. Temos que tirar da memoria dos nosos maiores para lograr obter unha vaga idea do que foron estes músicos nesta terra en tempos máis que difíciles. Moitos destes homes e mulleres xa se criaban no amor e gusto pola música, que se transmitía de xeración en xeración. O eco dun pasado moi presente no seu tempo, que perdura ata os nosos días. 

O arquivo non sería posible sen a colaboración de persoas e entidades que axudaron nalgunhas investigacións e creación do contido que podedes atopar aquí. Quero expresar o meu agradecemento a cada un deles polo seu traballo desinteresado. As súas aportacións e experiencias enriquecen día a día este proxecto. 

Rubén Troitiño

Agradecementos

Este proxecto non sería posible sen a colaboración das veciñas e veciños dos concellos de Forcarei e antigo concello de Cerdedo. 

Ademáis, facer unha especial mención a: 

ARTIGOS

A. C. O Tear de Llerena | Azucena Arias | Guillerme Ignacio | Loli Arias 

INFORMANTES E OUTRAS COLABORACIÓNS

A. C. Os Abrentes de Cerdedo | Adolfo Regueiro | Alejandro Rey | Alejo Amoedo | Alba Faro | Alfonso Gil | Álvaro Carballo | Amancio Bértolo | Ana Barreiro | Ana Couto | Ana Doval | Ana María Otero | Ana Porto | Andrea Morgade | Antonio Lois Fraíz | Arquivo da Deputación Prinvincial de Ourense | Asociación de Gaiteir@s Galeg@s | Asociación Socio-Cultural O can de San Roque | Asociación Veciñal de Sabucedo (A Estrada) | Asun García | Avelino Alberte | Banda de gaitas do concello de Forcarei | Banda de música de Cerdedo | Banda de música de Forcarei | Calros Solla | Carlos Blanco | Carme Bugarín | Carme Hermida | Carmen Gulías | CCP Xaquín Lorenzo-Escola de Danza (Castro Floxo) | CEIP de Soutelo de Montes | Chus Solís | Clara Iglesias | Concha Cortizo | Conchi Ávila | Concello de Cerdedo-Cotobade | Concello de Forcarei | Cristina Filloy | David Barreiro | Erea Castro | Eresbil (arquivo vasco da música) | Escola de Música de Cerdedo | Francisco Alberte | Francisco Félix Cachafeiro | Francisco Rozados Rochi | Francisco Viéitez | Hermandad Gallega de Venezuela | Hugo López | Inés Álvarez | Ismael Ferrón | Jesús Barreiro | Jesús Pérez | Jose Ángel Rapado | José Cortizo Martínez | José Luis Troitiño | Jose Manuel Gil | José María Álvarez | José Raposeiras | José Vidal | Juan Bautista Alberte | Juan Casalderrey | Julio Durán | KACHET Loxística | Laura Pichel | Loli Iglesias | Luis Bello | Luis Cagide | Luis María Cadavid | Luis Prego | Luar (Televisión de Galicia) | Lume na Palleira (Radio Galega Música) | Lus de Keikoa | Malores Villanueva | Manolo Varela | Manuel Campos | Manuel Fortes | Manuel Villaverde | Manuela Cortizo Medal e familia | Maricarmen Monteagudo | Maricarmen Varela | María Teresa Sanmartín | Martín González | Mary Canabal | Mónica Bugallo | Músiques Ceives | Museo de Pontevedra | Narenka Pérez | Noelia Ratel | Noemí Cendón | Os Charanghaitos | Pablo Pascual | Pablo Seoane | Paco González | Pandeireteiras do Val de Quireza | Paulo Vicente | Pedro Prado | Pura Lavandeira | Ramiro Alberte | Rapa das Bestas (Sabucedo) | Rebeca Ricoy | René Gerpe | Rita Barreiro | Roberto Gerpe | Sonia Barreiro | TECNOSAGA, S.A. | Teresa Cuíñas | Teresa López | Victor Cachafeiro | Xandre Outeiro | Xoán Carlos Garrido | Xosé Manoel Rivas Troitiño | Xosé Troiano | Xulio Couxil