Os bailes
Cerdedo

A música e o baile foron sempre elementos esenciais da identidade cultural da Terra de Montes. En Cerdedo, ao longo do século XX, os salóns de baile, as festas e as reunións sociais xiraban arredor da música, servindo como espazos de encontro e celebración. Hoxe, grazas ao testemuño de Francisco Elías Bugallo García, un veciño de Cerdedo nado en 1933, podemos reconstruír parte desa memoria musical que encheu as rúas e as casas do pobo.

Elías Bugallo é unha figura moi coñecida e querida en Cerdedo. Ao longo da súa vida desenvolveu unha intensa actividade empresarial e comercial. Xunto co seu irmán, rexentou a Panadería da Estrella. Posteriormente, cada un seguiu o seu camiño: mentres que Tena continuou coa panadería, Elías fundou unha embotelladora de gaseosas: Gaseosas Elías Bugallo. Ademais, foi recolledor de leite nas aldeas, vendéndollo a Quesos Prieto, e tamén distribuidor de bebidas, primeiro de San Miguel e logo de Estrella Galicia. O seu negocio evolucionou, chegando a contar con dous camións de reparto e un almacén que, aínda hoxe, segue en funcionamento. Máis adiante, coa súa familia, abriu a Ferretería El Hogar, que logo trasladaron a outro local, combinando a venda de ferraxes con pensos para gando. Toda esta traxectoria converte a Elías Bugallo nunha testemuña excepcional da historia recente de Cerdedo, incluíndo a súa tradición musical.

A pesar de ter 91 anos conserva toda a súa enerxía e memoria, algo que lle permite rememorar con asombrosa claridade e detalle as historias e vivencias do Cerdedo do seu tempo. A súa mente, lúcida e áxil, é testemuña dunha época pasada que hoxe revive grazas ao seu testemuño, facendo que, para Elías, os recordos de Cerdedo parezan estar tan próximos como se foran de onte.

Os espazos do baile en Cerdedo

Antes da aparición dos grandes salóns de festas, como a Sala Avenida (coñecida tamén como Salón de Cerdedo, activa desde mediados dos anos 50 ata os anos 80), o baile xa formaba parte esencial da vida social en diversos espazos privados. 

Un dos lugares máis importantes era unha casa situada ao lado da igrexa parroquial de San Xoán de Cerdedo, pegada á carnicería do músico Alejandro Lavandeira Medal, coñecido como Monso. Esta casa pertencía a Paco Nieto, quen a mercara á farmacéutica Doña Elena. Alí realizábanse bailes, aínda que non era Paco Nieto quen os organizaba, senón Manuel Cadavid Rey ou o seu irmán José Cadavid Rey. Non só se celebraban bailes, senón tamén proxeccións de cine mudo e sonoro. Durante o cine mudo, un home de Dorna encargábase de narrar as escenas e contextualizar a historia para os asistentes.